Tiên phong trong số hóa hoạt động lập pháp
Estonia là quốc gia đi tiên phong trong việc số hóa toàn bộ quy trình lập pháp. Tất cả các phiên họp Quốc hội được phát trực tuyến trên trang web của Quốc hội và một số phiên được phát trực tiếp cả trên truyền hình quốc gia. Thông tin về toàn bộ quy trình lập pháp được công khai, giúp không chỉ công chức phục vụ Quốc hội mà cả người dân dễ dàng theo dõi và tham gia giám sát.
Người dân có thể gửi kiến nghị lập pháp trực tuyến đến Quốc hội khi thu thập đủ số lượng chữ ký ủng hộ cần thiết (tối thiểu 1.000 chữ ký điện tử hợp lệ). Việc thu thập chữ ký điện tử cũng tạo thuận lợi cho người dân hơn rất nhiều so với việc thu thập chữ ký tay. Hệ thống e-Parliament cho phép các nghị sĩ truy cập, thảo luận và bỏ phiếu trực tuyến, tăng tính linh hoạt trong phương thức làm việc và giảm chi phí vận hành.
Tiên phong trong bầu cử trực tuyến
Hiện nay, Estonia duy trì cả hai hình thức bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng địa phương là hình thức trực tiếp và hình thức trực tuyến. Từ năm 2019 đến nay, tỉ lệ cử tri lựa chọn hình thức bầu cử trực tuyến duy trì ở mức ổn định khoảng 50%.
Để bảo đảm an ninh, an toàn thông tin cho hoạt động bầu cử trực tuyến, tránh những cuộc tấn công phá hoại và tránh sự gian lận, theo luật của Estonia việc trang bị căn cước điện tử là bắt buộc đối với mọi người dân (nước Bạn bắt đầu sử dụng căn cước điện tử từ năm 2002, trước ta khoảng 20 năm). Một trong những điều kiện quan trọng đầu tiên là việc thiết kế và vận hành hệ thống căn cước điện tử có nhiều lớp bảo vệ an toàn thông tin. Đối với hoạt động bầu cử, việc thiết kế và vận hành hệ thống bỏ phiếu điện tử chịu sự giám sát của Hội đồng bầu cử quốc gia và đặc biệt là những “kiểm toán viên về công nghệ thông tin” để bảo đảm rằng phần mềm không thể bị can thiệp.
Quá trình chuyển đổi số kiên trì, nhất quán
Quá trình chuyển đổi số của Estonia không phải diễn ra trong một sớm một chiều. Quá trình này đã được hoạch định và kiên trì theo đuổi từ sau khi đất nước tuyên bố độc lập năm 1991, đến nay đã là khoảng hơn 30 năm.
Trong quá khứ, thành phố Tallinn, Thủ đô của Estonia là nơi đặt trụ sở của nhiều viện nghiên cứu và nhà máy sản xuất thiết bị điện tử, trong đó có các máy tính và hệ thống điều khiển tự động phục vụ cho quân sự, công nghiệp, khoa học và cả các máy tính cá nhân phục vụ cho giáo dục và hành chính của Liên bang Xô Viết.
Ngay từ cuối những năm 1990, Esstonia đã trang bị máy tính tới tất cả các trường từ tiểu học tới trung học để trẻ em ngay từ nhỏ yêu thích và thành thạo công nghệ thông tin. Việc các em học cũng thúc giục phụ huynh phải học và sau đó là cả người trung niên, người già trong toàn xã hội đều được khuyến khích học và sử dụng công nghệ.
Vì có rất nhiều đoàn các nước đến trao đổi, học hỏi kinh nghiệm nên Estonia đã xây dựng trung tâm E-Estonia thành nơi tập trung cho các đoàn đến thăm, tìm hiểu quá trình chuyển đổi số của Estonia. Estonia là minh chứng cho việc một quốc gia dù nhỏ về dân số và diện tích song vẫn có thể xây dựng một xã hội hiện đại, minh bạch và hiệu quả nhờ vào công nghệ và tư duy không ngừng cải cách.